Waterwratjes. Kleine rode bultjes, glad, bolvormig, met in het midden een ingezonken opening (delle). Komen vaak groepsgewijs voor. Meestal bij kinderen op lagere school leeftijd, maar kan heel soms ook bij volwassenen voorkomen.

Mollusca contagiosa (waterwratjes)
Bolhoedwratjes, waterwratjes

 Wat zijn mollusca contagiosa?
Waterwratjes (officiële naam: mollusca contagiosa) ontstaan door besmetting van de huid met een
virus. Het is een besmettelijke aandoening die vooral bij kinderen voorkomt. Er ontstaan huidkleurige
pukkeltjes die meestal spontaan verdwijnen binnen 6 - 12 maanden.

 Hoe ontstaan mollusca contagiosa?
Waterwratjes zijn het gevolg van een besmetting met een pokvirus. Ze worden vooral gezien bij
kinderen ouder dan een jaar. De infectie wordt van mens op mens overgebracht. Dat kan door direct
contact met iemand die waterwratjes heeft (spelen, sporten) of door contact met besmette voorwerpen
(bijvoorbeeld speelgoed, handdoeken), maar ook door het bezoeken van zwembaden. Kinderen met
eczeem zijn wat vatbaarder voor het virus.
Volwassenen krijgen bijna nooit waterwratjes, maar worden soms besmet door kinderen.
Volwassenen kunnen ook waterwratjes krijgen door seksueel contact met iemand die besmet is met
het virus. Wanneer een volwassene zeer veel waterwratjes heeft, kan er sprake zijn van een
verminderde afweer, bijvoorbeeld door bepaalde medicijnen, een virusinfectie met HIV of andere
ziekten.

 Wat zijn de verschijnselen?
Waterwratjes ontstaan tussen 14 dagen en 6 maanden na besmetting met het virus. Het zijn wat
glanzende, parelwitte tot huidkleurige, bolvormige pukkeltjes, die op de top vaak iets ingedeukt zijn. In
de loop van een paar weken worden ze geleidelijk groter en kunnen dan 5 - 10 mm groot worden;
meestal blijven ze klein. In de loop van de tijd kunnen er steeds meer bij komen, soms wel honderd in
totaal.
Ze zitten meestal op de romp, in de hals en rond de oksels. Ook komen ze voor op het gezicht, vooral
op de oogleden.
Bij volwassenen kunnen de waterwratjes het gevolg zijn van seksueel contact: de waterwratjes zijn
dan ook vaak aanwezig in de schaamstreek en rond de anus. Na verloop van tijd kunnen waterwratjes
spontaan of door beschadiging ontstoken raken. Ze worden dan rood, er kan etter uitkomen en er
ontstaan korstjes. Door de ontsteking worden de waterwratjes opgeruimd en de huid geneest daarna
meestal (maar niet altijd) zonder littekens.
Bij kinderen met aanleg voor eczeem kunnen geïrriteerde eczeemplekken rond de waterwratjes
ontstaan.

 Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose is meestal eenvoudig te stellen door de kenmerkende verschijnselen. Soms zal de arts
een pukkeltje bevriezen om te zien of de top iets ingedeukt is. Dit is kenmerkend voor een
waterwratje.

 Wat is de behandeling?
Meestal is behandeling van de waterwratjes niet nodig en kan een spontane genezing worden
afgewacht.
Wanneer toch besloten wordt tot behandeling, zijn er verschillende mogelijkheden. De waterwratjes
kunnen verwijderd worden door bevriezen (vloeibare stikstof), elektrisch wegbranden of door ze af te
krabben met een ‘scherpe lepel’.
Bij jonge kinderen is deze behandeling zonder verdoving vaak te pijnlijk. (Gedeeltelijke) verdoving kan
worden bereikt met een verdovende crème. Deze crème wordt een uur vóór de behandeling
aangebracht en afgedekt met plastic.
Als de waterwratjes snel uitbreiden in een eczeemplek, raadpleeg dan uw dokter. Een goede
behandeling van het eczeem stopt namelijk de uitbreiding.

 Wat zijn de vooruitzichten?
In het algemeen verdwijnen waterwratjes vanzelf binnen 6 - 12 maanden. Het is niet erg als
waterwratjes ontstoken raken. Ze kunnen er zelfs sneller door verdwijnen. Meestal zijn er geen
littekens, maar een enkele keer ontstaan na krabben of behandeling wel littekens. Soms blijven de
wratjes een aantal jaren aanwezig.

© Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie - Versie 05-05-2011