Zonne-allergie

Wat is lichtovergevoeligheid?
Er is sprake van lichtovergevoeligheid indien de huid abnormaal reageert op een normale blootstelling aan zonlicht of andere lichtbronnen. De bekendste en meest voorkomende vorm van lichtovergevoeligheid is de polymorfe lichteruptie, ook wel “zonneallergie” genoemd. Omdat de term zonneallergie soms ook wordt gebruikt voor lichtovergevoeligheid door andere oorzaken, zal deze term hier verder niet worden gehanteerd.
Lichtovergevoeligheid kan ook ontstaan als gevolg van het gebruik van geneesmiddelen of huidverzorgingsproducten, door contact met planten en ten gevolge van een huid- of stofwisselingsziekte.

Polymorfe lichteruptie 
De bekendste en meest voorkomende vorm van lichtovergevoeligheid is polymorfe lichteruptie (PLE). Een andere naam voor PLE is CPLD (chronische polymorfe licht dermatose). Polymorf betekent “in verschillende gedaanten voorkomend”. PLE kan op elke leeftijd voorkomen, maar begint meestal rond het 20e tot 30e levensjaar. Daarvóór heeft men het zonlicht altijd goed kunnen verdragen. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De huid reageert op de ultraviolette (UV)-straling in het zonlicht of van een zonnebank. Bij sommigen is die lichtovergevoeligheid een erfelijke kwestie, maar bij de meeste mensen is er geen aanwijsbare oorzaak.

Image

Geneesmiddelengebruik
Sommige geneesmiddelen kunnen in combinatie met blootstelling aan ultraviolet (UV-) licht van de zon of van een zonnebank een lichtovergevoeligheidsreactie geven. Gewoonlijk zal dit in de bijsluiter worden vermeld als zonlichtovergevoeligheid of fototoxiciteit.

Cosmetica en geneesmiddelen voor de huid
Allerlei middelen die men op de huid smeert kunnen lichtovergevoeligheidsreacties geven, zoals cosmetica (bijvoorbeeld parfums) en medicamenteuze zalven en crèmes. Ook op sommige zonnebrandmiddelen (ook wel: antizonnebrandmiddelen) kan men averechts reageren.

Contact met planten
Plantaardige stoffen (meestal furocoumarines) uit sommige plantenfamilies veroorzaken een reactie door direct contact met de huid en gelijktijdige zonlichtbestraling. Er ontstaan dan grillige, streepvormige rode huidafwijkingen met blaren. De bekendste plant die dit doet is de berenklauw. Andere planten die deze reacties kunnen veroorzaken, zijn onder andere pastinaak, engelwortel, (bleek)selderij, peterselie, dille en wijnruit.

Wat zijn de verschijnselen van lichtovergevoeligheid?
Bij polymorfe lichteruptie ontstaan gewoonlijk in het vroege voorjaar (bij de eerste zonnestralen) jeukende bultjes, blaasjes of overmatige roodheid en zwelling op huidgebieden die aan zonlicht zijn blootgesteld, zoals armen en gezicht. De huidafwijkingen ontstaan meestal in de avond of nacht na blootstelling aan zonlicht, maar kunnen ook pas later ontstaan. Bij meer ernstige reacties kunnen de huidafwijkingen zich verder uitbreiden. Vaak is er sprake van een cyclus, waarbij de huidafwijkingen in het (vroege) voorjaar beginnen, in de loop van de zomer minder worden en in de herfst en winter verdwijnen om dan in het volgende jaar weer terug te komen. De klachten kunnen per jaar wisselen in intensiteit. Meestal gaat de aandoening na verloop van een aantal jaren spontaan over.

Hoe wordt de diagnose lichtovergevoeligheid gesteld?
Bij ultraviolet licht wordt onderscheid gemaakt tussen kortgolvig UV-licht (UVB) en langgolvig UV-licht (UVA).
Doorgaans kan de dermatoloog de diagnose polymorfe lichteruptie stellen op grond van het verhaal van de patiënt en de waargenomen huidreacties.
In twijfelgevallen is het soms nodig om met behulp van lichttesten na te gaan of zonlicht een rol speelt en zo ja, welke golflengte (UVA of UVB) van het zonlicht verantwoordelijk is voor de huidreacties. Tevens kan met allergietesten worden onderzocht of bepaalde stoffen (cosmetica, planten, medicijnen, en dergelijke) in combinatie met licht een overgevoeligheidsreactie veroorzaken. Indien nodig wordt er laboratoriumonderzoek verricht op bloed, ontlasting, urine en/of een stukje huid (biopt) met als doel specifieke ziekten op te sporen of uit te sluiten.

Wat is de behandeling en wat kunt u zelf doen?
Bekende oorzaken van lichtovergevoeligheid, zoals bepaalde geneesmiddelen, moeten natuurlijk in de eerste plaats worden vermeden.
Polymorfe lichteruptie kan het beste worden behandeld door de huid in het voorjaar of de vroege zomer geleidelijk te laten wennen aan de zon. Hierdoor wordt de huid iets dikker en wordt pigment aangemaakt, waardoor bescherming optreedt tegen UV-licht. Zonnebrandmiddelen (zie later) kunnen hierbij van nut zijn. Ook kan een lichtgewenningskuur bij de dermatoloog worden toegepast. Hierbij wordt ieder voorjaar of voorafgaand aan een vakantie gedurende een aantal weken (2 à 3 maal per week) de huid aan een speciale kunstlichtbron met UVA of UVB blootgesteld.
Als de verschijnselen van lichtovergevoeligheid eenmaal zijn ontstaan, kunnen deze worden behandeld met een corticosteroïd crème. In uitzonderlijke gevallen kunnen geneesmiddelen voor inwendig gebruik worden gegeven.

Zonnebrandmiddelen
Zonnebrandmiddelen (ook wel: antizonnebrandmiddelen) beschermen de huid tegen UV-licht. De mate waarin bescherming wordt geboden wordt aangegeven met de letters SPF (Sun Protection Factor). Bij toepassing van een zonnebrandmiddel met bijvoorbeeld SPF 6 betekent dit, dat de gebruiker zesmaal zo lang in de zon kan doorbrengen voordat verbranding optreedt. Bescherming wordt minimaal geboden tegen UVB-licht (dit veroorzaakt vooral verbranding). Tegenwoordig zijn verschillende zonnebrandmiddelen verkrijgbaar die naast UVB ook beschermen tegen UVA-licht. Aangezien polymorfe lichteruptie kan worden veroorzaakt door zowel UVA- als UVB-licht, wordt aangeraden een middel te gebruiken dat tegen UVA en UVB beschermt. Aanbevolen wordt een beschermingsfactor (SPF) van minimaal 15.
Voor een goede werking moeten zonnebrandmiddelen in een voldoende dikke laag op de huid worden aangebracht. Zij worden zonodig meerdere keren per dag aangebracht (zie Zon en Huid) Na het zwemmen of in geval van hevig transpireren moet het zonnebrandmiddel opnieuw worden aangebracht.

Andere maatregelen
Als voorzichtige blootstelling aan de zon en het gebruik van zonnebrandmiddelen niet voldoende helpt tegen de overgevoeligheid, zal de zon zoveel mogelijk moeten worden vermeden. Denk hierbij aan het opzoeken van de schaduw en het dragen van beschermende kleding en hoofddeksels.

Steun het werk van het Huidfonds en word donateur!
Bezoek de website http://www.huidfonds.nl/ voor meer informatie of om u aan te melden als donateur.
Telefonisch mag ook: 030 28 23 995

Deze folder is een uitgave van de

Nederlandse Vereniging voor
Dermatologie en Venereologie

© 2008 Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie
Aangepast op 6-3-2008

Bij het samenstellen van deze informatie is grote zorgvuldigheid betracht. De Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie wijst desondanks iedere aansprakelijkheid af voor eventuele onjuistheden of andere tekortkomingen in de aangeboden informatie en voor de mogelijke gevolgen daarvan.

Van zonne-allergie of lichtovergevoeligheid spreken we pas wanneer iemand een eczemateuze huiduitslag krijgt na een normale blootstelling aan licht, op de zonbeschenen huidgebieden. PMLE is een vrij zeldzame aandoening.


Afdrukken  

Reacties mogelijk gemaakt door CComment

Detox ter voorkoming van zonne-allergie bij weinig maagzuur
geschreven door Sascha , 09-04-2018

Een paar jaar geleden had ik bij het eerste voorjaarszonnetje al de eerste rode plekken in mijn nek te pakken. Ik wist toen nog niet wat het was. Na een paar weken lang, nadat door de week de boel weer enigszins kon herstellen, was het in het weekend mis. De allergie bouwde na een tijdje zo erg op dat mijn ogen vol eczeem zaten en ik vochtzakken onder mijn ogen had hangen. Ik ben me erin gaan verdiepen en kwam na veel lezen tot de conclusie dat ik dit heb doordat ik een gebrek aan maagzuur heb. Veel bacteriën gaan hierdoor mee de darmen in. Deze krijgen het heel zwaar en kunnen weinig anders opvangen, waardoor mogelijke allergieën gaan uitbreken.

Ik heb 2 jaar daarna in het voorjaar een detox gedaan (sapkuur) waarna ik de zomer zonder uitspattingen van de zonne-allergie te zien en zelfs de hooikoorst was aanzienlijk minder dan de jaren daarvoor. Dit jaar was ik nog niet aan een detox toegekomen. En nu heb ik dit weekend weer dezelfde eerste symptomen, dus hoog tijd voor een detox!

Helaas heb ik weinig mensen die mijn visie ondersteunen gevonden, behalve in boeken, maar voor mij is het bewijs geleverd. Dus hopelijk kan ik hiermee ook anderen helpen.


PLE
geschreven door lisette , 19-10-2014

Soms helpt een behandeling van binnen uit. Ik heb/had PLE. Niet toen ik jong was, het begon ergens tussen 40 en 50 jaar, werd wat erger elk voorjaar, vooral in nek, op armen, soms benen, soms ook op plaatsen waar geen zon was geweest (typisch). Ik zocht wat op het web en vond een franse dokter die succesvol behandelt met suplementen: vitamine A en selenium en nog iets. Ik begon in maart of april selenium te slikken (1 van die elementen die in onze tijd te weinig nog in bodem zitten en ook te weinig in een ouder lichaam...) en na enkele weken bleek mijn huid niet meer negatief te reageren op de eerste zonnestralen! Onderschat niet het belang van gezonde volledige voeding, zo natuurlijk mogelijk en aanvullingen van tekorten die je bv. met een bloedonderzoek of door afleiding van symptomen kan ontdekken. Succes!


Huislook of Sedum werkt ook effectief!
geschreven door Henk , 10-09-2010

Inmiddels heb ik deze aandoening al ca. 45jaar (zowel sluimerend danwel actief), misschien is er bij me de combinatie van Fibromialgie de oorzaak van deze aandoening(?).

Vroeger hadden we Huislook in de dakgoot liggen maar door verhuizing (en sluimering) gewoon vergeten mee te nemen, hielp erg goed, mits regelmatig werd ingewreven, 'n (of meerdere) 'catus-blaadje' even doorbuigen (todat die breekt) en het 'sap' inwrijven op die plek/plaatsen.

Maar sinds jaren heb ik het opnieuw, na infectie is m'n huid erg gevoelig op die plek en ja hoor de zon deed de rest, in 'n paar minuten tijd; zowaar, herkenbare hevige jeuk enkele dagen later!

Zoals gezegd geen Huislook meer maar gelukkig heb ik de tuin 'n Sedum plant,
dezelfde werkwijze, 'blaadje' pakken doorknijpen en voorzichtig in wrijven.
Na 1 beandeling is de jeuk rustiger geworden, heel goed teken herkenbaar aan, ja idd de Huislook!


Boegem Balsem
geschreven door Sarina , 22-07-2010

Ik heb ook last van PMLE en ik gebruik Boegem balsem om de pijn te verzachten en ook de jeuk, het helpt fantastisch, ook worden de aangedane plekken minder droog! De balsem is bij natuurwinkels te verkrijgen en wordt vooral gebruikt bij de verbrande huid. (de balsem wordt NIET verkocht in normale drogisten en apotheken, helaas).


Zalf
geschreven door Alex , 21-07-2010

Hallo Allemaal,

Ik heb deze aandoening ook en heb een zalf die heel goed tegen de jeuk werkt!
HELOSAN Dit is een koeiemiddel word vaak als uierzalf gebruikt en je kan het kopen bij DeLaval.(kijk op hun website voor verkooppunten)
Als ik jeuk begin te krijgen dan smeer ik snel dit spul erop en echt na een uur is de jeuk weg!


PMLE
geschreven door Brenda , 30-06-2010

Ik heb sinds baby af aan al last van PMLE, nu dus al 22 jaar...
Ik heb alle mogelijke pilletjes en drankjes, smeerseltjes enz gehad tegen deze vreselijke ziekte...(is echt vreselijk voor de onwetende, stel je maar voor dat je gestoken word door 1000 muggen, en dan in een bad met zout gaat rollen)
Ik ben nu op een zodanig stadium dat de dokter mij nog steeds niet naar een dermatoloog wilt sturen, maar me aan de prednison helpt...
Om dik en ziek van te worden!


PMLE
geschreven door Michel Wouters , 02-07-2009

Bij mij is het spontaan begonnen in 2002, kleine jeukende blaasjes op de handen met name tussen de vingers en als het begint breidt het zich binnen no-time uit. het jaar erop...handen en armen, het jaar daarop,buiten de handen en armen, ook de voeten en benen. Het gaat gepaard met pijn en vooral veel jeuk en dan vooral s'nachts.
Mijn huisarts gooide het op stress, omdat het 3 jaar achter elkaar tot uiting kwam op de dagen dat ik vakantie kreeg van m'n werk en volgens de dermatoloog was het een soort van contact-allergie, de amateurs !!!
Gelukkig heb ik er in 2006 en 2007 geen last van gehad en vorig jaar alleen een beetje op één arm. Maar nu, sinds gisteren 1 Juli 2009 is het weer " groot feest " en is het erger dan voorgaande jaren,handen,armen,voeten,benen en.....nu zelfs in het gezicht.
Normaliter begint het en breidt het zich ( snel ) uit maar nu is het...BAM.....overal tegelijk.
Ben er nu eindelijk erachter gekomen wat het nou precies is: PMLE, een zeldzame ziekte waar slechts 10% last van heeft en een echt SUPERMEDICIJN bestaat er niet echt.
Het neveneffect buiten de jeuk en de pijn is dat je door de buitenwereld als een melaatse wordt gezien, niet echt best voor het vertrouwen in jezelf.
En het meest vreemde is misschien nog wel dat ik helemaal niet zo'n zonnegenieter ben, binnenshuis is het over het algemeen veel koeler bij mij.
Wat me van de afgelopen jaren wel is bijgestaan is dat als ik op m'n vakantie-adres aankwam in het buitenland....1 a 2 dagen en weg was het ???
In ieder geval ben ik "blij "dat ik nu eindelijk weet wat het is en wat het inhoud, nu maar afwachten hoelang het deze keer weer duurt en uitkijken naar de volgende zomer.
Maar voor alle onwetende......HET IS EEN HEL !!!!!!!!!!!!!!!


Culicosis en Polymorfe
geschreven door Wilma Groot , 12-08-2008

Al 20 jaar heb ik last van culicosos en polymorfe. ik woon al 24 jaar in Parijs en zoek al sinds lange tijd wat ik nu eigenlijk heb. Ik heb uw website ontdekt in een libelle die ik laatst bij een tandarts-bezoek in nederland las . Weer terug thuis ontdek ik nu uw website en zie vandaag wat ik dus eigenlijk heb en wil graag reageren.
Ik heb erg erg veel last van beiden aandoeningen. Helaas is het bij mij dus niet na een aantal jaren weggegaan. Het wordt alleen maar erger. Zelfs zonder zon en als het ergens heel warm is en zelfs ook niet gestoken word krijg ik dus ook reactie; De beide aandoeningen lopen als het ware door elkaar heen. Bij beide aandoeningen krijg ik blaren en ieder jaar breekt het een keer uit tot een zeer grote crisis. Altijd op een van de beiden enkels en dat wordt dan een grote blaar met meerdere kleine blaren en tevens een hele grote rode opgezwollen voet /enkel met zeer veel vocht erin en die zeer warm aanvoelt . Lopen is dan onmogelijk. Het voelt als herpes pijn aan. Het is vreselijk pijnlijk. Mijn dokter in Frankrijk zei mij dat het ERISYPELE is maar als ik uw website zie dan vind ik mij zelf eerder in deze 2 aandoeningen terug. Daar ik dus een bruine huid heb en altijd zeer goed tegen de zon heb gekund en erg van de zon houd heb ik er alles voor over om hier van af te komen. Het is niet meer te dragen. nooit kan ik meer in de zon en zelfs uit de zon krijg ik het ook doordat het lichaam warm wordt. Wat raadt u mij aan om te doen en zou het te genezen zijn ? Al die methodes die u adviseert heb ik door de loop van de jaren zelf ook uitgevonden en daar weet ik me mee te redden, maar het leven is veel minder leuk voor me geworden door deze aandoeningen en altijd die spanning van die eenmalige grote crisis die elk moment kan uitbreken.